Korenmolen gebouwd in 1850

Molen De Jager is gebouwd in 1850 door bakker Kamhout en Smit Wijnands.

Het verhaal wil dat de molen is opgericht uit woede tegen de molenaar van De Vos, de standaardmolen die aan de andere kant van het dorp stond. Deze molen is in 1928 afgebroken, De Jager had De Vos dus geschoten. De laatste particuliere eigenaar was Piet Vogel. Hij verkocht de molen, die inmiddels zo goed als op instorten stond, in 1969 aan Vereniging De Hollandsche Molen. Deze liet de molen tussen 1973 en 1975 restaureren. Op 8 mei 1976, Nationale Molen dag, werd De Jager officieel geopend.

Daarna maalde de molen wekelijks tarwemeel en tarwebloem voor verschillende bakkers in de omgeving. In 1984 overleed molenaar Vogel. In de jaren daarna draaide de molen nog regelmatig. Maar na 2003 kwam de molen opnieuw stil te staan en ging het snel achteruit. 

In 2010 werd begonnen met een nieuwe restauratie. Op 24 december 2011 draaide de molen weer. Sinds die tijd wordt er weer regelmatig gemalen voor het maken van verschillende bakproducten, en bloem gemaakt voor een aantal andere molens in de regio.

Molen De Jager is een stellingmolen, gebouwd in 1850 Stellingmolen wil zeggen dat de wieken voor de molenaar bereikbaar zijn via een stelling. De vlucht van de molen is 18,50 meter. Dat betekent dat de wieken van de molen een lengte van 18,50 meter hebben. De molen is ingericht met twee koppels maalstenen, een regulateur en een buil. Een koppel zogenoemde blauwe stenen en een koppel kunststenen. De blauwe steen wordt gebruikt om tarwe mee te malen. De steen is gemaakt van basaltlava afkomstig uit de Duitse Eifel. De steen wordt in één stuk uitgehakt. De naam kunststeen wil zeggen dat de steen is samengesteld uit verschillende soorten kleine stukjes natuursteen die als het ware aan elkaar gelijmd zitten. Deze steen werd veelal gebruikt om veevoer te malen of breken.

Om de maalsteen schoon te kunnen maken en te scherpen kan de steen worden opgetild met een zogenoemde steenkraan. (foto) Scherpen betekent het (opnieuw) uithakken van de groeven die in de steen zitten. Deze slijten tijdens het malen. De groeven (kerven en uitslag in jargon) zijn belangrijk tijdens het malen. Ze breken, malen, koelen en transporteren het meel. Om de juiste fijnheid van het meel te regelen kan de molenaar de molenstenen verder van elkaar halen of juist dichter bij elkaar zetten. (uitlichten en bijsteken) Als de molen sneller draait gaat het graan ook sneller door de steen, de steen moet worden bijgestoken. Als de molen iets langzamer draait gaat het graan minder snel door de steen; de stenen mogen weer iets verder van elkaar. Dat kan de molenaar met de hand doen maar het kan ook automatisch door de regulateur. (foto) Als de molen sneller draait gaan de bollen verder naar buiten. Door een stangenstelsel wordt de steen bijgestoken.

Als de tarwe is gemalen tussen de molenstenen ontstaat tarwemeel. De bakker maakt daar volkorenbrood van. Voor het maken van wit brood, pannenkoekenmeel of cakemeel moet de zemel (het vliesje van de tarwekorrel) en de gries (niet volledig uitgemalen tarwe) uit het meel worden gehaald zodat de bloem overblijft. Dit wordt gedaan in de buil. (foto) In de buil draait een grote zeeftrommel die wordt aangedreven door de molen. De bloem en later de gries valt door het gaas en de zemelen blijven over.

Jammer dat we niet binnen foto's hebben kunnen maken om het totale plaatje van deze korenmolen compleet te maken.

Inrichting: 2 koppel maalstenen

Vlucht: 18,50 m

Wieksysteem: Fokwieken

Binnenroede: 19,56 m, staal, geklonken, fabr. Gebr. Pot Kinderdijk, nr. 1556, bouwjaar 1889 (ingekort)

Buitenroede: 18,50 m, staal, gelast, fabr. Derckx, nr. 127, bouwjaar 1974

As: Houten as met gietijzeren insteekkop, fabr. Van Aerschot Herentals

Vang: Vlaamse blokvang

Bovenwiel of aswiel: 60 kammen, steek 10,4 cm

Overige molen- of aandrijfwielen: Bovenschijfloop: 29 staven Spoorwiel: 60 kammen, steek 9,5 cm Steenrondsels: 21 staven

Overbrengingsverhoudingen: 1 : 5,91

Belt- of stellinghoogte: 3,30 m

Kruiwerk: Engels kruiwerk, kruilier

Biotoop: 5 (goed)

RD-coördinaten: X = 72,126   Y = 399,642

GPS-coördinaten: 51.579580 N, 4.191551 E

Specificaties: 1 koppel 15er kunststenen, 1 koppel 15er blauwe stenen

Molenaar: Cornelis Droogers

Adres: Hikseweg 12

4698 PD  Oud-Vossemeer

Foto's en tekst Bastin van Elzakkers