De Zandstraat was deze zaterdag 26 maart 2016 mijn bestemming. Ik verheugde me al op de ontmoeting met de Bergse kunstenaar.

‘In Gesprek met’ is een rubriek waarbij de conversatie niet eens hoeft te gaan over datgene waar de gesprekspartner bekend om staat. Ik denk aan mijn gesprek met Koert Damveld waarbij het onderwerp Vastenavend nagenoeg niet aan de orde kwam. Of Han Polman die het meer over de Bergse Vastenavend en het geweldige feest uit zijn geboortedorp had dan over de verplichtingen van een Burgervader. Bij Sjoerd van den Boom is dit geheel anders, alles in zijn leven draait om kunst.

Als ik voorzichtig begin over de schooljaren van Sjoerd op het Moller Lyceum wordt me al snel duidelijk waar dit gesprek heen gaat:”Ik had een pretpakket. Het draaide om het vak Tekenen & Kunstgeschiedenis. Ik nam ook het vak Wiskunde omdat delen van dit vak alles te maken hadden met lijnen en curven, cirkels en vormen en dat was te gebruiken bij mijn passie.” Maar dat dit nog geen tiende uitmaakte van het vak Wiskunde werd hem ook al snel duidelijk. Geschiedenis kon duiden op kunstgeschiedenis dus werd ook dit vak ‘aangeschaft’. Zo was eigenlijk alles een bijvak voor  Tekenen & Kunstgeschiedenis.

Sjoerd heeft de mazzel dat zijn ouders zijn droom ondersteunden:”Als je dat wil doen, dan moet je dat doen”. Zo hebben zijn ouders eigenlijk alle zes de kinderen gesteund in hun keuzen.

Voor Sjoerd is kunst belangrijk, heel belangrijk. Maar hij proeft dit ook bij andere mensen.”Weet je Sonn, Ik zie steeds meer mensen terug grijpen op het verleden. Het helpt je bij het verwerken van zaken, zeker als je ouder wordt. Ik hoor mensen zeggen:’kom eens kijken naar de kunst’ en dan merk je dat een aangeschaft werk op den duur meer waard wordt dan het gekost heeft. Het wordt gewoon een stukje van de mens zelf.”

Sjoerd vertelt over opdrachten, over zijn contacten met mensen en zo krijg ik steeds meer inzicht in de mens die Sjoerd is. Bij elke opdracht werkt hij aan de relatie met zijn opdrachtgever. Betrokkenheid is namelijk erg belangrijk voor hem. “Ik zoek altijd naar het levensverhaal achter de mens die de opdracht verstrekt.” Voor Sjoerd is het ook voor een deel investeren in vriendschap en kennissen.

Het duizelt me af en toe als ik even op de rem moet trappen. Met Sjoerd praten is alsof je onder een douche van woorden staat. Een mooie uitspraak is: “Ik lees wel niet, maar ik lees wel het leven.” Het duidt op het feit dat hij geen stapels boeken en documenten minutieus doorworstelt maar dat hij wel heel erg veel ervaringen en kennis uit het leven zelf put. Ik zie direct de vertaalslag naar zijn werk:”Ik geloof niet zo in stijlen. Je moet je technieken zien als basis maar je werkt vanuit je beleving en emotie.”

Ik verneem hoe hij op de academie te Antwerpen altijd met olie werkte. Maar mede vanwege het lange proces van drogen is hij overgestapt op acrylverf, dat droogt tenminste sneller zodat hij door kan met zijn werk. Sjoerd merkt op dat hij niet graag met donker werkt, eens temeer een bewijs dat hij een emotievol mens is. Je ziet dit direct in zijn werk terug waarbij  hij met warme en frisse kleuren aan de slag is.

De vader van Sjoerd was een echte zakenman, en deze eigenschap is ook bij deze Bergse schilder aanwezig. Het uit zich in het ‘regelen’ bij de vele projecten waar hij bij betrokken is. Of het nu gaat om een project voor de Roparun, Allerzielen alom (een soort kunstroute over begraafplaatsen) of zijn betrokkenheid bij organisaties als Arsis en Stichting Vastenavend. “Bij deze laatste heb ik wel leren delegeren, niet alles zelf te doen. Maar ik merkte dat het constant organiseren van zaken mijn ‘kunstleven’ in de weg ging zitten. Ik wil geen baas zijn, het gaat mij altijd om oplossingen. Oplossingen die je samen moet behalen. Ik ben echter wel een doener en ik moet altijd voelen wat de bedoeling is. Je moet delen!”

In alles komt naar voren dat Sjoerd een mensen-mens is. Dat lijkt tegenwoordig zo’n nietszeggende voorspellende uitspraak. Maar bij Sjoerd is het meer, het gaat veel dieper. Is het de manier hoe hij met zijn klanten omgaat, de wijze waarin hij deelneemt aan allerlei projecten waarbij juist het sociale karakter de rode draad is? Duidelijk is dat de omgang met mensen zo belangrijk voor hem is. De dweilband ‘Da’s ok wa’ maakt al sinds de oprichting in 1979 deel van zijn leven uit. De trompet met bijzondere, gebogen, tutter die aan de muur hangt van zijn atelier is een zwijgend bewijs. “Zelfs na al die jaren koesteren we de momenten dat we gezellig een potje bier drinken, dat stukje gezelligheid delen. Het is heerlijk om met dit stel een aantal keer per jaar bij elkaar te zijn.”

Ik vraag Sjoerd naar de rol van zijn moeder. Een schittering tekent zich in de ogen van de kunstschilder. “Ons Ma is een baken. Die ziet alles en zorgt dat iedereen zijn of haar plek in het gezin heeft. Zelf heeft ze nooit iets opgeëist.” Ik zie direct dat de band diep is, nog altijd gaat hij iedere woensdagmiddag op bezoek bij zijn moeder, hoort al haar verhalen aan en geniet van deze ‘quality time’. Sjoerd kan ook genieten van diepere gesprekken met slechts enkele vrienden. Maar of het nu dat soort momenten betreft, of de praatjesvolle uren aan de toog, als hij daar ingetogen zit te genieten van wat rond hem gebeurt dan is daar de erfenis van zijn moeder; ingetogenheid. Het amicale, het samen met anderen bezig zijn, dat heeft hij weer van zijn vader. De speciale band met zijn vader toonde zich al eerder toen het boekje met CD’s ‘As moeder Zong’ werd uitgegeven. Ik merk aan alles dat zijn familie, Sjoerd is één van de zes kinderen, en zijn gezin de stabiele factoren in zijn leven zijn. “Alles is altijd mensen gerelateerd.”

Kunst is zijn leven en zijn passie:”Muziek is een uitingsvorm geweest, langs de lijn als het ware. Ik zet het wel eens op als achtergrond als ik bezig ben in het atelier. Kunst is het uiten van je ziel, het is het weergeven van je persoonlijkheid.” Sjoerd heeft het over hoe verschuilen achter symbolen en kleuren tot een levensvisie verworden is. Sjoerd kan ook lekker kritisch zijn. Een leuke anekdote gaat over zijn tijd in het Antwerpse waarbij op een gegeven moment een studiereis naar Londen ondernomen werd. “We staan in een museum met een paar mensen en bekijken de schilderijen. Op een gegeven moment zeggen we ‘als we nu eens niet eerst naar het naamkaartje kijken, maar gewoon kijken wat we er van vinden’. Zo bekeken we een of ander schilderij en filosofeerden we over uitvoering en technieken en dergelijke. ‘Hier klopt van alles niet’ besluiten we en kijken we vervolgens op het kaartje. Geeft dat aan:’Rubens’.  Hebben wij dat weer.” Sjoerd verklapt me met een grote grijns dat dit misschien wel het enige werk van Rubens is dat ‘niet klopte’. 

Sjoerd vindt dat kunst geen commercie mag zijn maar iets dat bij je past. Kunst is iets dat evolueert parallel aan zijn eigen persoonlijke groei:”Ik moet alles kunnen en dan kiezen wat ik wil. Ik kijk naar mijn doelen. Dat is wat me verder brengt in het leven.”

Soms hebben mensen een rode draad in hun leven, bij Sjoerd is dit een grote groene boom dwars door zijn leven die Kunst met de grote K heet. Deze Bergenaar die er geboren is en getogen, die een uitstapje naar Antwerpen maakte waar hij gedurende zijn studie woonde, voelt zich helemaal thuis in de kleine Bourgondische evenknie van Antwerpen: “Bergen op Zoom voelt als een warm bad. Het is hier heerlijk ‘thuis’, zeker ook omdat mijn moeder hier woont. Maar ook het sociale leven in de stad bevalt me uitstekend.”

Moeten we het nog hebben over ‘As moede zong’, een initiatief van zijn vader, over zijn 25 jarig jubileum als beeldend kunstenaar met de uitgave van een gelijknamig boek? Wie nog veel meer wilt weten over de ‘kunstenaarsmens’ Sjoerd van den Boom verwijs ik graag naar www.sjoerdvandenboom.nl voor alle informatie die je maar zou willen.

Ik neem afscheid van Sjoerd, een mensen-mens, een bijzonder persoon, een kunstenaar van Bergse bodem en een bijzonder aangename gesprekspartner voor mijn rubriek ‘In Gesprek met..’.

Ik zei wel eens dat Bergen op Zoom rijk is. Dat kan ik alleen maar beamen na dit gesprek met de kunstenaar Sjoerd van den Boom.