De Bergse auteur Henk Witjes brengt zaterdag 17 oktober zijn nieuwste pennenvrucht uit: Kruiend ijs
Dat was voor ons de reden om hem middels een interview eens flink aan de tand te voelen.
Binnenkort komt jouw boek Kruiend ijs uit. Wat kun je ons hierover vertellen?
'Het is een verhalenbundel geworden vol afwisseling. Enkele sterk autobiografische verhalen. Verhalen met mijn eigen kijk op de maatschappij maar wel in fictie verpakt, waarbij Engels absurdisme, humor, fantasy en verhalen met een romantisch filosofische inslag elkaar afwisselen.'
Het is dit keer een bundel korte verhalen. Waarom deze vorm en is er een overeenkomst / gemene deler in al die verhalen?
'Ten eerste wilde ik me als schrijver verder ontdekken. Het schrijven van korte verhalen is duidelijk een andere discipline dan het schrijven van een roman.
De kunst is om een afwisselende opbouw te creëren van verhaal naar verhaal, waardoor de lezer in een ontspannen leesfocus kan blijven.
Een uitdaging uit te zoeken hoe je een korte verhaallijn opbouwt. Vertel je wat je in een kort verhaal wilt vertellen? Een fris avontuur.
Alle verhalen hebben een gemeenschappelijke grondslag. Ze zijn allen voortgekomen uit observaties in het gewone leven met een jus is overgoten van persoonlijke beleving ten aanzien van het onderwerp. Sommige verhalen zouden een column kunnen zijn.
De drive tot het schrijven komt wel voort uit een optimistische kijk op het leven met een sterk romantiserende inslag.'
Wat heeft jou geïnspireerd om deze bundel te schrijven? Zijn er ook directe aanleidingen?
'Een fietstocht langs de plaats waar eens de kop van het hoofd ons beschermde tegen het water van de Oosterschelde. Ik herinnerde mij al fietsend een wandeling op een koude zondagmiddag over de kop, terwijl de ijsschotsen op het water dreven. Dat werd de aanzet om meer korte verhalen te gaan schrijven. Ik kreeg er steeds meer lol in. Met het titelverhaal heb ik zelfs de eerste prijs gewonnen bij een schrijfwedstrijd van Woordenstroom.'
Je hebt in jouw vorige boeken getoond, bewust in de menselijke psyche te willen treden, ja zelfs tot je eigen persoon te betrekken. In welke mate kunnen we dit terugvinden in jouw nieuwe bundel en waarom?
'In vele verhaal. Noem het een soort sociaal bewustzijn. Ik zal enkele voorbeelden noemen. Wat doet het met mensen die een afwijkende lichaamslengte hebben? Hoe gedragen mensen zich met een groot ik-beeld? Jonge mensen die zich tot elkaar aangetrokken voelen, maar zich geen houding weten te geven. Het sterk autobiografisch verhaal ‘Kruiend ijs’. Welke problemen zijn van jou en welke niet? Dit alles met een maatschappij kritische inslag en een humoristisch relativerende toon. Licht en donker gaan altijd hand in hand.'
Je bent een mensen mens, het is ook duidelijk te herkennen in je boeken. Wat intrigeert jou zo in “het mens zijn”, in de interactie tussen individuen en wat maakt dat jij menselijkheid en zijn karakters zo wilt “ontleden”
'Verwondering over alles wat zich openbaart. Ik wil begrijpen, waarom iemand zich uit, zoals hij of zij zich uit. Ik ben me bewust van de sterk spiegelende werking voor mezelf. Ik voel me vaak een nieuwsgierig kind dat zich beweegt in wonderland. Maar ook verwondering over de kracht van de natuur en de werking van het universum. Het geloof, dat hoe meer je loslaat, hoe meer er op je pad komt.
Als je niets verwacht, valt er je veel toe.'
Je hebt jarenlang de mantelzorg over jouw vrouw gehad. Nu is ze je ontvallen. Hoe ervaar jij de tegengestelde gevoelens van enerzijds het omarmen van vrijheid en anderzijds het verlies van je zielsgenoot, kunnen we daar iets van terugvinden in je bundel? Wetende dat je vrouw overleed nadat het boek al af was.
'Ik accepteer wat er is gebeurd. Uit respect voor haar en mijn naaste omgeving pak ik het leven weer in volle overtuiging op.
Een van de moeilijkste opdrachten die ik me gesteld heb. Een verhaal te schrijven met als onderwerp kanker vanuit een holistische kijk. Zaak is een integer genuanceerd beeld neer te zetten.
Mensen leven met veel angsten. Wat ik durf te stellen dat die angsten geen gunstig effect hebben op je fysiek functioneren. In de zorg zouden medische en psychische begeleiding veel meer moeten integreren. Zelfs in preventieve zin. Standaard vanaf iemands jeugd af. Toch ben ik er in geslaagd dit verhaal een niet te zware lading te geven. Alles tot op zekere hoogte relativeren, omdat alles wat gebeurt, gewoon gebeurt.
Ik ben dankbaar dat ik alle verhalen uit deze bundel nog aan haar heb kunnen voorlezen.'
Het is als relatief onbekende schrijver best lastig om je pennenvruchten bij een breder publiek onder ogen te krijgen. De eerste rimpel in de vijver betreft je familie en vrienden, de tweede rimpel wordt gestuwd door de aandacht, als het kan in lokale en regionale media. Wat betreft de derde rimpel; het is altijd een harde strijd tegen de gevestigde orde aan schrijvers, of tegen het grote geld, om echt boven het maaiveld uit te stijgen. Immers, wanneer ontstijgt je naam het etiket van hobbyauteur. Hoe zie jij dat, wat doe je hieraan en heb je er verder een mening over?
'Veel lezers kopen onder impuls van een bekende naam of een in het oog lopend onderwerp. Helaas schrijven veel mensen over hun eigen leed en dat verkoopt kennelijk. Daar is moeilijk tegen op te boksen. Ik ga geen namen noemen, maar ik heb landelijk bekende mensen persoonlijk benaderd. Of ze gaven niet thuis of ze draaiden er om heen, omdat ze zelf in een keurslijf zitten van de grote mediabedrijven. Binnen de schrijverswereld beweegt zich ook een groepering met een ongekende arrogantie. Ik kan maar één treurige conclusie trekken. Het aantal verkochte boeken bepaalt of je de naam hobbyauteur van je af kunt schudden. Ik heb vanaf zeer jonge leeftijd literaire werken gelezen. Bij sommige bekende schrijvers ben ik toch afgehaakt vanwege het erbarmelijke niveau. Je moet geluk hebben, dat iemand op het goede moment in de juiste omgeving een sterke impuls meegeeft aan jouw boek. Als schrijver moet je wel elke gelegenheid te baat nemen, publiciteit te geven aan je boek. Niet alles laten afhangen van de uitgever.'
Waarom is Henk Witjes een schrijver?
'Ik hou van het gesproken en geschreven woord. Ik ben filosofisch ingesteld en ben nieuwsgierig naar mensen. Ik draag graag uit wat mij bezighoudt. De drang naar creativiteit geven mij een goed gevoel.
Vanaf jonge leeftijd kroop ik als zanger/ acteur al graag in personages. Veertig jaar onderwijs hebben mij de mogelijkheid gegeven dingen uit te dragen. Heerlijk om met die rijke ervaringen als basis mooie verhalen te schrijven. Met het idealisme zoveel mogelijk mensen te bereiken in de hoop dat ze iets met mijn schrijfsels kunnen in hun persoonlijke leven. De mensen vooral leesplezier te geven. Lezen is een voorwaarde om je levensbeeld te nuanceren en goed onder woorden te kunnen brengen. Onze maatschappij is receptief ingesteld met een dwingend tempo tot verwerken. Bij een boek kan je je eigen tempo bepalen. Je bent vrij om op je eigen manier de informatie te verwerken. Daar wil ik graag iets aan bijdragen.'
Hebben jouw boeken een boodschap, wat kunnen we leren of waarover moeten we nadenken bij het boek Kruiend ijs?
'Met ‘De Idealisten’ heb ik geprobeerd duidelijk te maken dat het karakter van mensen beïnvloed wordt door hun omgeving, hetzij door traumatische ervaringen of door topervaringen. Iedereen die geboren wordt wil iets. De goede kern van elk mens kan altijd weer geraakt worden.
Met ‘Tomeloze verwarring’ heb ik aan willen geven dat alles wat gebeurt neutraal is, maar dat mensen zelf bepalen welk gevoel ze er aan ophangen.’
De verhalenbundel ‘Kruiend ijs’ zegt het volgende. Problemen in de wereld zullen er altijd zijn. Je kunt ze als kruiend ijs, dat de druk op de dijken opvoert, op de schouders torsen. Die dijk bezwijkt een keer. Relativeer het leven en laat alles liefdevol van de schouders glijden.'
Wat kunnen we verwachten van de presentatie op 17 oktober in Theater Den Enghel?
'Drie geweldige sprekers die hun sporen in de literaire wereld hebben verdiend.
Marc Kerkhofs, begenadigd auteur, die met zijn droge humor de gasten zal vermaken.
Sonn Franken, u wel bekend. Een zeer productieve schrijver en positief kritisch journalist. Die met zijn inspirerende spreekstijl de toehoorders zal boeien.
Professor Hamsma, die de bewegingen in de Nederlandstalige boekenmarkt feilloos zal weergeven.
Kortom een feestelijk gebeuren in deze onzekere Coronatijd. Helaas mogen we maar dertig mensen ontvangen.
Mensen, die deze presentatie niet kunnen bezoeken, kunnen het boek reserveren via de link: https:/bit.ly/36xyljV . Dat gaat dan via Libris-Quist. Het boek wordt daarna zonder kosten toegezonden.'
Wanneer is voor jou je nieuwe bundel een succes?
'Als vele mensen er een enorm leesplezier aan beleven.'
Wat kunnen we in de toekomst nog van je verwachten?
'Een nieuwe roman ‘Het ontkende principe’ Een lijvig boek van rond de 360 pagina’s. Een boek voor kinderen met verhalen en sprookjes met illustraties. ‘De wonderlijke wereld van Woutertje Wop.’ Ludieke lezingen samen met minj maten van het Schrijversgilde der lage landen.'
Eerdere boeken van Henk Witjes, allen vormgegeven en uitgebracht via Uitgeverij Boekenindustrie: