Het Markiezenhof doet mee met de landelijke verkiezing van Archiefstuk van het jaar! De winnaar van de voorverkiezing is de foto van de twee Duitse matrozen uit de Tweede Wereldoorlog, uit de selectie van 16 archiefstukken is deze afbeelding door onze online en offline bezoekers geselecteerd.

De Nederlandse archieven (via de gezamenlijke website OnsDNA.nl) gaan weer op zoek naar de mooiste, interessantste en ontroerendste archiefstukken van het land! Het thema is ‘Vriend & Vijand’, tot eind oktober kan er gestemd worden. Bijna vijftig archieven doen mee met de landelijke verkiezing.

De afbeelding ‘de twee Duitse kameraden’, maakt deel uit van een serie glasnegatieven uit ongeveer 1940-1944. De matrozen waren onderdeel van de Kriegsmarine en in Bergen op Zoom gelegerd op Vrederust, waar destijds een marinelazaret was gevestigd. Een van de matrozen heeft ook een medisch teken op het uniform staan, ten teken van een medische loopbaan.

Tijdens de voorverkiezing was er extra aandacht voor de afbeelding de twee kameraden via BN de Stem.

De voorstelling past in het thema van ‘Stuk van het Jaar’ 2014: ‘Vriend en Vijand’. Soldaten in oorlogstijd: de onderlinge vriendschap en kameraadschap is duidelijk, ontspannen wordt geposeerd voor de foto. De jongens ogen niet als geharde soldaten, het medisch logo op het uniform wijst daar ook niet op. Het uniform, de adelaar met de swastika en de context van de foto maken echter duidelijk dat deze twee jongens voor velen toch ‘de vijand’ zijn geweest en geeft het tafereel een dubbele lading.

Deze foto vormt de inzending van het Markiezenhof voor de landelijke wedstrijd tussen bijna vijftig Nederlandse archieven. Tijdens de afsluiting van de Maand van de Geschiedenis, 26 oktober, wordt de winnaar van het Stuk van het Jaar bekendgemaakt. Stemmen kan via www.onsdna.nl.

de Maand van de Geschiedenis (oktober) kan door iedereen gestemd worden op de website www.onsdna.nl tot 26 oktober.

In dienst van de beruchte SS tijdens de Tweede Wereldoorlog, in latere jaren gezwegen over het oorlogsverleden. Het is in een notendop het verhaal van een man, waarvan Het Markiezenhof via anonieme nabestaanden nu een schenking heeft verkregen met uniek beeldmateriaal en documentatie, aangevuld met enkele museale objecten.

Niet elke dag wordt zo’n aanwinst nog aangetroffen, maar dat is wel exact wat er gebeurde, enigszins verborgen op een zolderkamer, tot verbazing van nabestaanden die nooit geweten hebben dat de man de SS diende. Zelfs zijn eigen vrouw, die hij pas jaren na de oorlog leerde kennen, wist vermoedelijk van niets.

Het beeldmateriaal uit de schenking geeft een bijzondere inkijk in het leven van een soldaat aan het Oostfront. Uit de documentatie valt onder andere op te maken dat de man na de oorlog ook enige tijd heeft vastgezeten in de gevangenis, zoals voor meerdere Nederlanders in Duitse dienst het geval was.

In latere jaren woonde hij in o.a. Bergen op Zoom en Wouw en heeft hij dus vermoedelijk al die tijd gezwegen over zijn oorlogsverleden tegenover zijn directe familie.

De collectie wordt door het Markiezenhof op korte termijn gedigitaliseerd en online aan het publiek getoond.