Bergs Verleden - Het is ondertussen een gekend gegeven dat vragen, gericht op het horeca verleden van onze stad, op Bergenaar Henk Franken worden afgevuurd.

Als eerste vraag ik hem hoe hij tot deze lezingen is gekomen. "Zoals je weet ben ik al zo’n beetje sinds 1990 bezig met onderzoek te doen naar de geschiedenis van Bergse horeca. Voor dat onderzoek kwam ik regelmatig bij de Gemeentelijke Archiefdienst die toen in de Blokstallen gevestigd was. In 1995 vroegen ze mij of ik mee wilde werken aan een ‘Bergse Avond’ over cafés. Mijn allereerste lezing ging over de ontwikkeling van de Drankwet in Nederland en Bergen op Zoom. Daarna kwamen er meer vragen naar zo’n lezing, zoals een maat van mij (Bas Verbogt) die vroeg of ik zoiets wilde doen voor het Bergs Bierbrouwergilde. De reacties waren zeer positief en zo rolde het dus verder." Als ik me vraag wat ik me voor moet stellen bij zo'n lezing weet Henk me te vertellen dat hij een beeld schetst van de geschiedenis van menig bar en café. Daarbij komt ook de waarde van het horecaleven voor de Bergse gemeenschap aan de orde. De verhalen gaan altijd gepaard met een diapresentatie waar foto's van gelegenheden, attributen en wat al niet meer het verhaal levendig houden. Hoe zijn eigenlijk de reactie van de toehoorders? "Eigenlijk altijd wel enthousiast. Het is een onderwerp dat veel mensen aanspreekt en waar veel mensen met weemoed aan terug denken. Iedereen is wel eens in een café of zo geweest. Dat zorgt ervoor dat er ook veel herkenningen zijn in de cafés die aan bod komen tijdens zo’n lezing."  Zelf heeft Henk er ook altijd veel plezier in. "Het is heel leuk om te doen. Mijn onderzoek naar de geschiedenis van het Bergs café is niet alleen maar gericht op ‘het opschrijven van wat dingetjes voor mezelf’. Ik wil datgene wat ik gevonden heb delen met mensen. Bij ouderen doe je een heel groot plezier zelfs, gezien hun reacties. Dat ‘delen’ doe ik overigens niet alleen maar via deze lezingen, maar ook via ‘historische kroegentochten’ door de binnenstad." Dat brengt me op het boek waar ik over heb horen spreken.  Henk werkt druk aan de uitgave van 'Bergen op Stap'. Een  boek over het horecaverleden van Bergen op Zoom. Je kunt Henk contacten via email: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of via zijn mobiel: 06 – 27 486 040. Voor een lezing of wandeltocht vraagt hij wel een kleine vergoeding.

Hier het gehele interview:

-       Hoe kwam je tot deze lezingen

Zoals je weet ben ik al zo’n beetje sinds 1990 bezig met onderzoek te doen naar de geschiedenis van Bergse cafeetjes, barren, hotels, et cetera. Voor dat onderzoek kwam ik ook heel regelmatig bij de Gemeentelijke Archiefdienst die toen in de Blokstallen gevestigd was. In 1995 vroegen ze mij daar of ik niet mee wilde werken aan een ‘Bergse Avond’ die over cafés zou gaan. Dat was mijn allereerste lezing en die ging toen over de ontwikkeling van de Drankwet in Nederland en Bergen op Zoom. Daarna kwamen er meer vragen naar zo’n lezing, onder andere via een maat van mij (Bas Verbogt) die vroeg of ik zoiets ook niet wilde doen voor het Bergs Bierbrouwersgilde. De reacties waren zeer positief en zo rolde het dus verder.

-       Wat is de inhoud van de lezingen

De laatste lezingen die ik gehouden heb gaan over de ontwikkeling van cafés, herbergen, bars en dergelijke in Bergen op Zoom. Welke waren er die nu al lang verdwenen zijn, waar zaten ze, hoe kwam het dat Bergen op Zoom historisch gezien zoveel cafés had, wat was het belang voor verenigingen voor een café en zo. Maar zoals gezegd heb ik ook lezingen gegeven die gaan over de ontwikkeling van de Drankwet in Nederland en Bergen op Zoom. Mijn verhalen gaan altijd gepaard met een diapresentatie, die mijn verhaal ondersteunt en het visueel ook aantrekkelijk maakt.

-       Hoe reageren de toehoorders

Eigenlijk altijd wel enthousiast. Het is een onderwerp dat veel mensen aanspreekt en waar veel mensen met weemoed aan terug denken. Iedereen is wel eens in een café of zo geweest. De eerste stappen in het uitgaan, vaak de eerste vriendinnetjes of vriendjes oppikken, bruiloften, noem maar op. Dat zorgt ervoor dat er ook veel herkenningen zijn in de cafés die aan bod komen tijdens zo’n lezing.

-       In welke categorie zou je de toehoorders scharen

Moeilijk te zeggen. Iedereen die meer wil weten over het Bergse café of die graag terugdenkt aan de tijd van vroeger zal er plezier aan beleven. Dat kunnen mogelijk jongeren zijn die wat meer over de Bergse geschiedenis willen weten of ouderen die voor eventjes weer terug in de tijd willen gaan.

-       Hoe heb je de lezingen ervaren

Het is heel leuk om te doen. Mijn onderzoek naar de geschiedenis van het Bergs café is niet alleen maar gericht op ‘het opschrijven van wat dingetjes voor mezelf’. Ik wil datgene wat ik gevonden heb delen met mensen. Daar doe ik het allemaal voor en de algemene reacties vertellen me dat ik mensen er een plezier mee doe. Bij ouderen een heel groot plezier zelfs, gezien hun reacties. Dat ‘delen’ doe ik overigens niet alleen maar via deze lezingen, maar ook via ‘historische kroegentochten’ door de binnenstad.

-       Heeft het jou nog info opgeleverd

Dat is wisselend. Soms wel, maar niet altijd. Heel veel heb ik namelijk al uitgezocht en wat de mensen mij tijdens of na zo’n lezing vertellen is vaak een bevestiging van hetgeen ik al weet. Maar ook dat is natuurlijk belangrijk. Hoe meer mensen vertellen dat er iets zo en zo was, des te meer wordt er voor mij duidelijk.

-       Kun je enkele leuke momenten vertellen

Dat is moeilijk zo een, twee, drie te zeggen. Voor mij zijn de leuke momenten als ik een tijdje moet stoppen met vertellen omdat iedereen ineens door elkaar begint te praten over vroeger. Soms omdat ze een foto zien van een voor hun bekend café waar ze vaak kwamen, een andere keer omdat ik het over een bepaald gebeurtenis heb. Het verbaast mij soms wat het zien van een foto bij (vooral) ouderen los kan brengen. Iets bijzonders voor mij was toen ik twee dagen achter elkaar voor het ouderensteunpunt in Aen de Fonteyne een lezing gaf. Zaten er de tweede dag diverse mensen die er de eerste dag ook al bij waren. Niet omdat ze het allemaal niet goed gehoord hadden of zo, nee omdat er zoveel herinneringen terug kwamen en ze dat nog een keer wilde meemaken! Ook komt het nog al eens voor dat mensen op een foto reageren, maar dat ik er iets heel anders over ga vertellen. De verbazing of verwarring op zo’n moment is ook leuk om te zien gebeuren. Door dat alles komt het eigenlijk nooit voor dat ik precies op tijd klaar ben met mijn lezing, maar dat geeft helemaal niets.

-       Hoe moeten mensen jou benaderen als ze ook zoiets willen en wat moeten ze doen

Ze kunnen dat doen via mijn email adres: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of via mijn mobiel: 06 – 27 486 040. Moet er wel bij zeggen dat ik een kleine vergoeding voor zo’n lezing vraag.

-       Naast lezingen doe je ook wandeltochten, hoe gaat dit in zijn werk

Met de wandeltochten loop ik met een groep belangstellende kris kras door de binnenstad van Bergen op Zoom en vertel een hele hoop geschiedenis en anekdotes over de cafeetjes en barren van weleer. En ook over diverse cafeetjes van nu natuurlijk. Ik heb een paar verschillende routes uitgestippeld die ik kan lopen. Ook is er de keuze tussen een avondvullend (of middagvullend) programma van 2,5 á 3 uur, waarbij er ook een paar tussenstops gemaakt worden in enkele cafeetjes of een kortere wandeling van ongeveer 1,5 uur.
Ook voor de wandelingen vraag ik een vergoeding.

-       Hoe staat het met je boek

Met het boek gaat het goed, alhoewel er nog wel heel veel werk te doen is. Uit zoveel verschillende informatie over een bepaald pand een mooi en leuk verhaal maken kost toch wel de nodige tijd. Ook moet er toch nog wel eens wat extra uitgezocht worden. En dat moet dan niet van een paar panden gedaan worden, maar van (zoals het er nu naar uitziet) toch al gauw zo’n 400 panden! De eerste hoofdstukken zijn echter nu in principe klaar om de laatste redactieronde door te gaan. Het gaat steeds spannender worden wanneer we nu definitief kunnen aangeven wat de uiteindelijke datum van uitgifte gaat worden. Tussendoor heb/moet ik natuurlijk ook nog wel wat andere dingen doen als alleen maar schrijven aan dit boek.