Samen met maatschappelijke en professionele organisaties, ouders en jongeren hebben de gemeenten Bergen op Zoom, Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Roosendaal, Rucphen, Steenbergen, Woensdrecht en Zundert kaders bepaald voor de uitwerking van het nieuwe jeugdzorgstelsel. Daarmee markeerden de bestuurders van de negen samenwerkende gemeenten West-Brabant West op 17 januari de laatste fase van de overgang van de jeugdzorg. Er zijn belangrijke keuzes gemaakt in de manier waarop ondersteuning wordt geboden en zorg wordt geleverd. Ook beschrijft het inrichtingskader ‘Zorg voor jeugd in West Brabant West’ op welke manier de gemeenten zullen blijven samenwerken.

Op 1 januari 2015 krijgt Nederland (hoogstwaarschijnlijk) een nieuwe Jeugdwet. Alle gemeenten in Nederland zijn op die datum verantwoordelijk voor alle vormen van jeugdzorg. Tot 1 januari 2015 ligt de nadruk op de overdracht van de jeugdzorgtaken naar de gemeente. Centraal daarbij staat het inrichten van het nieuwe stelsel en de zorg voor een goede overgang. Tegelijk draait de decentralisatie ook om het blijvende proces van het anders laten functioneren van en denken over jeugdzorg: de ‘transformatie’.

Inrichting van ‘het Jeugdbos’

Eind 2012 is de visie op het stelsel ‘Zorg voor Jeugd’ vastgesteld: het Jeugdbos. Kalenderjaar 2013 heeft volledig in het teken gestaan van de eerste fase van inrichting hiervan. Samen met maatschappelijke en professionele organisaties, ouders en jeugdigen hebben de negen gemeenten in West-Brabant West dit vorm gegeven. Zo zijn er keuzes gemaakt welke taken lokaal, regionaal en bovenregionaal worden georganiseerd en is er onderscheid gemaakt tussen de zorg die straks voor iedereen vrij toegankelijk is en welke zorg dat niet is. De inrichtingsfase is nog niet afgerond. Dat loopt door tot 2015.

Toegang en vrij toegankelijke ondersteuning

Gemeenten bepalen op lokaal niveau waar en hoe de toegang naar ondersteuning wordt georganiseerd en of deze door één persoon of door een team wordt uitgevoerd, bijvoorbeeld door een sociaal wijkteam. Deze taken vervallen bij Bureau Jeugdzorg, dat hier nu verantwoordelijk voor is. Als uitgangspunt hanteren de negen gemeenten in West-Brabant West dat in de toegang minimaal de volgende functies aanwezig zijn:

• Contact met/ op vindplaatsen (scholen, kinderopvang, etc);
• Vraagverheldering (wat heeft een jeugdige of gezin écht nodig);
• Lichte opvoedondersteuning;
• Bepalen van benodigde ondersteuning;
• Uitvoeren of regelen van ondersteuning;
• Regievoering (in het kader van één gezin, één plan, één regisseur);
• Toeleiding (doorverwijzen, maar regie  blijft bij gezin) naar niet vrij toegankelijke zorg.

Niet vrij toegankelijke zorg

Specialistische zorg is niet voor iedereen vrij toegankelijk. Het gaat dan om intensievere zorg – behandeling en begeleiding, zo nodig in combinatie met verblijf in een instelling. Voor deze zorg is een indicatie nodig. De negen gemeenten in West-Brabant West kopen deze niet vrij toegankelijke zorg (lees: specialistische zorg) samen in.

Jeugd en veiligheid

Wanneer de veiligheid en/of ontwikkeling van een jeugdige wordt bedreigd en ouders niet goed voor hun kinderen willen of kunnen zorgen, grijpen gemeenten in. In dat geval komt er een voogd in het gezin dat het ouderlijk gezag overneemt. Bureau Jeugdzorg neemt de taken Jeugdbescherming en Jeugdreclassering op zich voor de gemeenten in Midden-West Brabant. Op 1 januari 2015 gaan het huidige Steunpunt Huiselijk Geweld en Advies en Meldpunt Kindermishandeling samen in het Advies en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK). Dit wordt georganiseerd op het niveau van de 18 gemeenten in West Brabant en vervalt als onderdeel van Bureau Jeugdzorg. Samen met maatschappelijke en professionele organisaties, en ouders en jeugdigen werken de gemeenten in 2014 deze lijnen verder uit. Met aanbieders van de huidige jeugdzorg (Juzt/ GGZ WNB/ GGZ Breburg/ Idris Amarant/ SDW Zorg/ De Viersprong/ Bureau Jeugdzorg) maken de samenwerkende gemeenten daarnaast afspraken over een goede overgang. Bestaande cliënten ontvangen in 2015 dezelfde zorg van dezelfde aanbieder.

Gezamenlijk verder vorm geven

Vandaag zetten deze partners en de bestuurders van de negen gemeenten hun handtekening onder het inrichtingskader. Zij spreken daarmee naar elkaar uit de kaders uit het inrichtingskader gezamenlijk verder vorm te geven, zodat de zorg voor jeugd in West Brabant West ook in 2015 goed geregeld is.