Het was in mei 2015 dat ik de beslissing nam.
Ik zou een boek schrijven over de Tweede Wereld Oorlog. Ik had al zoveel verhalen uit het verleden vernomen, van overlevenden uit die verschrikkelijke periode. Verhalen die op de Bevrijdingsdagen nooit verteld werden. De Joodse bevolking heeft in die oorlog ontzettend geleden. Maar de Tweede Wereld Oorlog gaat niet alleen over hun verhalen. Heel wat meer mensen hebben geleden en verschrikkelijke dingen meegemaakt. Het zijn die verhalen die je nooit hoorde. Het is daarom dat ik die verhalen wilde vastleggen, opdat ook zij, Nederlanders en Duitsers, gehoord worden.
Het was december 2016, de presentatie dag van “In de schaduw van de waarheid”. Het verhaal van Nederlanders die verplicht door de Duitsers van hun land weggevoerd werden om in dienst van hen werk te verrichten. De hoofdpersoon is een jongen van zeventien jaar die opgeleid wordt tot motorordonnans en door heel Europa de confrontatie met de oorlog beleeft. Slechte Duitsers, goede Duitsers, slechte en goede daden van het verzet, de mooie kanten van het avontuur en de zwartste pagina’s uit een oorlog. Alles mocht ik optekenen uit de verhalen van overlevenden, zowel vanuit het Nederlandse kamp als wel het Duitse kamp. Het zijn verhalen die nooit verteld zijn omdat ze in de geschiedenisboekjes van de overwinnaar geen plaats kregen; vandaar “In de schaduw van de waarheid”.
Uitgeverij Boekenindustrie was de eerste die onvoorwaardelijk in het verhaal geloofde, die het zelfs absoluut wilde uitgeven. Zij waren er bij tijdens de presentatie, evenals mijn moeder, familie en vrienden. Een prachtige presentatie ook.
Ondertussen kwamen er zoveel mooie recensies binnen, zulke warme reacties van lezers. Prachtig ook dat Prinses Margriet het boek in ontvangst nam tijdens de viering van 75 jaar bevrijding Bergen op Zoom.
Wat een eer ook dat een kort verhaal vanuit dit boek in een internationale wedstrijd in Enschede, in het kader van 75 jaar vrede, een van de genomineerde verhalen was. Een eer die nog versterkt werd toen een Duitse uitgever me vroeg of ze dit verhaal in een internationale bundel mochten opnemen, een bundel in twee talen: Nederlands en Duits.
Nu is het november 2020 en een droom komt uit, iets dat de cirkel compleet maakt. Mijn boek is in het Duits vertaald en zal in deze maand officieel gelanceerd worden in Duitsland. Een avontuur dat ik wederom aanga met Uitgeverij Boekenindustrie. Een avontuur dat ook mogelijk geworden is doordat de Duitse vertaalster Dolores Tannwitz vond dat dit boek in Duitsland beschikbaar moest komen; zij heeft dan ook de vertaling geschreven.
Deze week heb ik de eerste productie exemplaren ontvangen. Ze zijn ook verstuurd naar vrienden in Vettelschoss Duitsland. Het is hun vader die me de nodige verhalen heeft verteld, zoals ik van meerdere Duitse mensen verhalen aangehoord heb. Het is alleen maar vanzelfsprekend dat zij het eerste exemplaar in ontvangst mochten nemen. Helaas vanwege corona kon ik het niet zelf persoonlijk overhandigen. Zoals ik ook geen exemplaar aan de burgemeester van het dorp kon aanreiken. Dat hebben mijn Duitse vrienden gedaan.
Deze maand november in het jaar 2020 gaat een grote pr campagne van start, die alle Duitse media, kranten, grotere boekhandels en alle bibliotheken gaat vertellen dat mijn boek nu ook in Duitsland, in het Duits, beschikbaar is. Het eerste contact voor een lezing / presentatie is er al, we moeten alleen even het Covid-19 virus uitzitten. Ik heb er zin in om in Duitsland mijn verhaal te doen. Een verhaal over gewone mensen die in de oorlog meegesleept zijn, over de ontzettingen, de ontzagwekkende belevingen, maar ook over hoop en de goede kanten van de mens van alledag. Het verhaal verdient het om verteld te worden, al was het maar om de mensen te eren die alles beleefd en overleefd hebben. Over mensen, waarvan er steeds minder in leven zijn. Over Nederlanders die de oorlog overleefd hebben, maar eenmaal thuis wel met de nek aangekeken hebben omdat ze collaborateurs zouden zijn. Over mensen die op bedreiging van de dood zijn weggevoerd en de meest verschrikkelijke dingen hebben meegemaakt. Het is een verhaal met alle tinten grijs van de oorlog, een verhaal dat je in de zwart-wit boeken van de geschiedenislessen niet terug vindt. Het is een verhaal dat eindelijk verteld mag worden en ik ben er trots op dat ik dit nu ook in Duitsland mag doen. Hoe gepast dat dit gebeurt in het jaar dat we 75 jaar vrijheid vieren.
Sonn Franken
