Bergen op Zoom – Op een koude zesde januari dromden zo’n honderd man samen op het Beursplein bij de kerststal. Het waren de Batraven die wachtten op de Drie Koningen.
Dezen leidden hen even later naar De Mortier waar een nieuwjaarsreceptie de start vormde voor het 10-jarig jubileum. Een bijzonder jaar als we de voorzitter mogen geloven. “Een jaar waarin een nieuwe CD wordt uitgegeven, er speciale optredens plaats vinden en er zelfs weer een internationaal shantyfestival georganiseerd wordt. En ook een jaar waarin de nieuwe kleding aangetrokken wordt”. Kortom, 2011 wordt een druk jaar voor het koor, en een interessant jaar voor iedereen die het koor een warm hart toedraagt.
Het was een initiatief van Jan Berends dat leidde tot de oprichting van De Batraven op 11 oktober 2001. En het was koorlid Wil Nuijten die met de naam voor de dag kwam. Volgens het woordenboek staat het woord batraaf voor 1) Belhamel 2) Beroep 3) Brutale rakker 4) Rakker 5) Vlegel. Een ander woordenboek spreekt van een ondeugende jongen of een havenarbeider. In Bergen op Zoom stonden batraven bekend als de mannen die de schepen in de oude haven laadden en losten. Denk daarbij aan onder andere meel, suikerbieten en ruw ijzer, ofwel piekijzer genoemd.
Sinds dag één omvatten de Batraven niet alleen koorleden, maar ook muzikanten en een muzikaal leider. Als je ze ‘over de vloer’ krijgt dan mag je wel een tafeltje extra inruimen want maar liefst zo’n honderd man komt er dan opdraven.
Wie wil weten wie of wat de Batraven nu zijn, moet beslist eens één van de vele optredens bijwonen. Shanties waren vooral bedoeld om herhalende werkzaamheden lichter te maken. Met name op zee waar de zeebonken de zeilen moesten hijsen, de ankers moesten lichten en meer van dat soort zaken in groepen mensen. Je kunt je al haast de grote windjammers voorstellen waar een aantal mensen aan de touwen liepen te hijsen om de zeilen omhoog te krijgen. De saamhorigheid en het ritme van het lied maakte als het ware het werk lichter. Maar ook bij de spaarzame stille momenten, of bij een afscheid werden shanties gezongen die het zware leven van een zeeman bezongen, of de smart van verdronken kameraden en vergane liefdes verwoorden. Juist bij deze liederen werden instrumenten als banjo en accordeon gebruikt.
Wie naar de Batraven luistert, waant zich haast op de grote zeilschepen, of aan de kade, zittend op een vat pruimtabak en peinzend over het zware leven.
Het Bergse koor is inmiddels een zeer geliefde gast door heel de BENELUX. Met optredens in Noordwijkerhout, Harderwijk, Rotterdam, maar ook Dendermonde, Blankeberg en Antwerpen kun je ze wel een internationaal vermaard koor noemen.
